Melittis melissophyllum L.

Melittis melissophyllum L. (fam. Labiatae), matočika, bokadikavalo, višegodišnja zeljasta biljka, sa jednostavnom, robusnom, mekodlakavom stabljikom, naspramnim jajasto-testerastim listovima, u čijim se pazusima formiraju izuzetno krupni (2–4 cm) i dekorativni cvjetovi. Dok su gornja usna i postrani režnjevi donje čisto bijeli, srednji režanj donje usne je ružičast. Prašnika su 4, plod je merikarpijum. Osim pomenute kombinacije boja, u okviru populacije se nekad jave i forme sa potpuno bijelim ili ružičastim cvjetovima. Biljka cvjeta tokom ljeta, i tipična je stanovnica hrastovih, grabovih i bukovih šuma, na cijelom prostoru Crne Gore. Takođe se i gaji. Medonosna je, blago aromatična i ljekovita biljka, koja se u narodu upotrebljava kao i matičnjak (→ Melissa officinalis L.).

Lit.: Josef Rohlena, Conspectus Florae Montenegrinae, Praha, Preslia, 1942, 20–21, str. 291. Jovan Tucakov, Lečenje biljem, Beograd, Rad, 1984, str. 476–477. Čedomil Šilić, Šumske zeljaste biljke, Sarajevo, Svjetlost, 1988, str. 131. Vukić Pulević, Građa za fitonimiju Crne Gore, Cetinje, Podgorica, Fakultet za crnogorski jezik i književnost, JU Narodna biblioteka „Radosav Ljumović”, 2021, str. 62.

D. Stešević