Hedera helix L., plodonošenje
Hedera helix L., habitus
Hedera helix L. (fam. Araliaceae), bršljan, brštan, bršljen, vječnozelena drvenasta lijana, koja se korjenovima za prihvatanje oslanja o podlogu: tlo, stijene, zidine, drveće i druge podloge. Listovi su prilično polimorfni, uglavnom režnjeviti, rjeđe cijeli, kožasti su, na licu tamnozeleni, sa žućkastobijelim nervima, a na naličju svjetliji. Cvjeta tokom jeseni, kada se na stablu formiraju loptasti, žutozeleni štitovi. Izuzetno su prijatnog mirisa i nerijetko posjećeni od strane pčela. Plod je crna bobica. Široko je rasprostranjena vrsta, koja optimum pronalazi na zasjenčenim i vlažnim staništima. Često se gaji i ima mnogo kultivisanih varijeteta. Zbog otrovnosti, u narodu se koristi uz veliki oprez i ne preporučuje se u samomedikaciji. Listovi su cijenjena sirovina u farmaceutskoj i kozmetičkoj industriji.
Lit.: Josef Rohlena, Conspectus Florae Montenegrinae, Praha, Preslia, 20–21, 1942, str. 209. Jovan Tucakov, Lečenje biljem, Beograd, Rad, 1984, str. 251. Čedomil Šilić, Atlas drveća i grmlja, Sarajevo, Svjetlost, 1988, str. 142. Emilija Vukićević, Dekorativna dendrologija, Beograd, Šumarski fakultet, Univerzitet u Beogradu, 1996, str. 484–485. Veroljub Umeljić, U svetu cveća i pčela: Atlas medonosnog bilja, Kragujevac, Veroljub Umeljić, 2003, str. 686. Čedomil Šilić, Atlas dendroflore (drveće i grmlje) Bosne i Hercegovine, Čitluk, Masna Luka, Matica hrvatska i Franjevačka kuća, 2005, str. 392–393. Radiša Jančić & Danilo Stojanović, Ekonomska botanika, Beograd, Zavod za udžbenike Beograd, 2008, str. 137. Slavoljub Tasić, Katarina Šavikin & Nebojša Menković, Vodič kroz svet lekovitog bilja, Beograd, Alexandria, 2009, str. 46. Vukić Pulević, Građa za fitonimiju Crne Gore, Cetinje, Podgorica, Fakultet za crnogorski jezik i književnost, JU Narodna biblioteka „Radosav Ljumović”, 2021, str. 72.
D. Stešević