Fitoekologija, nauka koja se bavi proučavanjem odnosa biljaka i spoljašnje sredine, uključujući i proučavanje međusobnih odnosa biljaka. Može se podijeliti na dvije velike discipline: autekologiju (idioekologiju) i sinekologiju (fitocenologiju). Prva disciplina izučava odnose pojedinačnih biljnih vrsta i adaptacije na ekološke faktore, koji vladaju na njihovom staništu: intenzitet svjetlosti, temperaturu, hemijski i fizički sastav zemljišta, vodni režim. Sinekologija se bavi proučavanjem biljnih zajednica: uslova pod kojima se zajednice formiraju, njihovih adaptacija na ekološke uslove staništa, uzajamnim odnosima članova u biljnim zajednicama, kako se fitocenoze mijenjaju tokom vremena, njihovim sukcesijama. Tokom fitoekoloških istraživanja neophodno je uzimati u obzir saznanja iz brojnih botaničkih disciplina: anatomije i morfologije biljaka, fiziologije, evolucije, taksonomije. Sa druge strane, rezultati ekoloških istraživanja važni su za sve pomenute discipline, ali i za brojne primijenjene nauke: poljoprivredu, hortikulturu, veterinu, medicinu. Za objašnjavanje mnogih ekoloških pojava neophodno je osloniti se na zakonitosti drugih prirodnih nauka: fizike, hemije, geografije, geologije, matematike. Fitoekologija je usko povezana sa fitogeografijom, naučnom disciplinom, koja proučava rasprostranjenje biljnih vrsta na Zemlji. Rasprostranjenje vrsta je definisano ekološkim faktorima – vrsta može biti rasprostranjena samo na onim područijima na čiju je kombinaciju ekoloških faktora adaptirana. Danas su razvijene i multidisciplinarne oblasti u okviru fitoekologije: fiziološka ekologija biljaka, biohemijska ekologija biljaka, genetička ekologija biljaka.
Lit.: Radomir Lakušić, Ekologija nekih biljnih tercijernih relikata, God. Biol. Instit., 18, Sarajevo, 1965, str. 163–197. Radomir Lakušić, Ekologija biljaka (I dio – Idioekologija), Sarajevo, Svjetlost, 1980, str. 1–248. Zlatko Bulić, Flora i vegetacija kanjona rijeke Cijevne u Crnoj Gori – ekološkofitocenološka studija, Magistarski rad, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Biološki fakultet, 1994, str. 1–282. Stela Filipi Matutinović, Bibliometrijska studija razvoja fitoekologije i fitogeografije u jugoslovenskim zemljama do 1988, Ekologija, 30 (1–2), Beograd, 1995, str. 77–109. Branka Stevanović & Milorad Janković, Ekologija biljaka sa osnovama fiziološke ekologije biljaka, Beograd, International, 2001, str. 1–514. Snežana Dragićević, Flora i ekologija mahovina kanjona reke Morače, Doktorska disertacija, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Biološki fakultet, 2008, str. 1–201. Danijela Stešević, Ekološko-fitogeografska studija flore šireg urbanog područja Podgorice, Doktorska disertacija, Beograd, Univerzitet u Beogradu, Biološki fakultet, 2009, str. 1–335.
D. Caković